Nancy Seghers

Een lieve dame vroeg me onlangs wat ik nu het mínst leuk vond aan freelance vertalen. Ik had niet direct een antwoord klaar. Ik heb het niet zo begrepen op deadlines want die bepalen een veel te groot stuk van je leven, maar als ik dát even gauw moest uitleggen. Ik was al blij dat ze me die vraag niet had gesteld toen ik nog achter de lessenaar stond maar dat ze verlegen genoeg was om te wachten tot bij de afterborrel. Ik stamelde dus maar dat ik álles leuk vond. Een grove leugen natuurlijk, want ik heb écht een hekel aan deadlines. Toch? Zijn het wel de deadlines die het leven van een freelancer bepalen? Toen ik vanmorgen mijn dagboek van de laatste paar maanden nog eens overlas, sloeg ineens de twijfel toe:

14 februari
Valentijn. Net terug van de begrafenis van mijn schoonvader. Beetje bibberig nog, maar toch even e-mail checken voor ik naar Bedlehem ga. Offferteaanvraag, nieuwe klant, 12 cent per woord, dié moet ik binnenslepen! Wil wel voluit voor het literaire gaan, maar moet ook eten, natuurlijk. Aannemen, die handel!

30 maart – twee uur ‘s nachts
Pfff. Na de dood van mijn schoonpa meer gepiekerd dan vertaald. Een beetje in tijdnood nu. Die deadline dus, ja, móet ik halen, moet die klant zeker hier houden, betaalt goed. Komaan, doordouwen. Mensen sterven nu eenmaal, that’s life. Even een tandje bijsteken, een nachtje doordoen en hupsakee, op naar de volgende. Ik krijg dit wel af tegen morgenavond, geen probleem!

30 maart – zes uur ‘s morgens
Sloten koffie geslurpt, een paar extra peuken gepaft, stilaan min of meer op schema om dat ding nog net op tijd af te werken. Shit! Telefoon! Daar gaat de vertaaltrance. Wat nu weer? Ons ma, dood.

4 april
Net terug van de begrafenis. Komaan, kop op. Was écht niks aan te doen, was al zo lang ziek, moest er toch van komen. Leuk mailtje gekregen van die twaalfcentklant. Vond mijn vertaling geweldig! … So what?

5 april – één uur ‘s middags
Facebookbericht uit Nederland, of ik een halve roman wil vertalen! Néderland. Fictie! Túúrlijk, wat dacht je? Geen probleem! Gewoon even verstand op nul. Dóórdouwen.

5 april – tien uur ‘s avonds
Mis ons ma. Voel me vreselijk. Voel me euforisch! Een Néderlandse uitgever. Moet naar de dokter, ben manisch-depressief.

21 april
Uren op het kerkhof rondgezwalkt. Telefoontje gekregen van Vlaamse uitgever, of ik een Frans boek wil vertalen. Jezus, man, ik krijg nog geen Engels boek vertaald voor een Néderlandse uitgever. Móet! Nu! Beginnen! Aannemen, die handel!

28 april
Oma gestorven. Geen woorden meer.

28 mei
Nog drie dagen en de maand is voorbij. Zit te wachten op het onafwendbare: vandaag of morgen gebeurt er weer iets wat me helemaal van mijn stuk brengt, wat me ervan weerhoudt een letter op het scherm te krijgen. Maar deze keer kan ik het wel aan: Rilatine gekregen. Voel me net een duracelkonijn. Echt op het ergste voorbereid nu.

29 mei
Begin nu ook bang te worden voor de minder belangrijke zaken: angst dat mijn computer het opeens begeeft en die paar zinnen die ik al vertaald heb naar de verdoemenis stuurt, angst voor die vreselijke deadline: nog een dag of tien om vijftien-, twintig-, dertigduizend woorden te vertalen? Wie zal het zeggen? Weet niet eens hoeveel ik er al vertaald heb, laat staan hoeveel er nog komen.

30 mei – voormiddag
Ben nu toch eindelijk begonnen aan die column voor het ELV. Als die op de bus is, ga ik vertalen, eerst een half boek voor een Nederlandse uitgever, dan een Frans boek voor een Vlaamse uitgever! Go!

30 mei – namiddag
Arm kind. En maar studeren voor dat examen Nederlands. Heeft hulp nodig. Heeft dyslexie. Geen tijd. Moet vertalen. Doet er niet toe. Niet belangrijk. Eerst even gaan uitleggen wat een lijdend voorwerp is.

Lieve dame, beetje laat, maar toch nog een antwoord: het zijn niet de deadlines die je de das omdoen, het zijn de dagdagelijkse dingen des levens die je uit je evenwicht brengen. Wat ik het minst leuk vind aan dat freelance vertalen? God ja, een héél klein dingetje misschien: het leven zoals het is buiten de vertaaltrance. Jammer genoeg heb je dát niet in de hand terwijl het nu net voortdurend in wisselwerking staat met je vertaalwerk, én er voortdurend mee in conflict ligt. Uiteindelijk is er dus maar één juist antwoord op jouw vraag: dwingende deadlines!