Een mens op de drie heeft last van vliegangst. Dat kan gaan van ‘ik vlieg nooit meer, ik stap geen vliegtuig op’ tot ‘ik vlieg nog wel, maar dan met angstremmers, afleiding of veel stress’. Een vliegtuigramp als die van dinsdag in Frankrijk zal wel weer enkele mensen angstig maken, zou je denken, maar volgens Anouk Vanden Bogaerde van de vakgroep Experimenteel-, Klinische- en Gezondheidspsychologie van de Universit Gent is dat niet het geval. ‘Het is al uit onderzoek gebleken dat het niet altijd zo is. Na 9/11 bijvoorbeeld (de aanslagen op de WTC-torens in New York, nvdr) zagen de onderzoekers geen opvallende stijging. Het kan er wel toe leiden dat mensen die al een beetje angstig zijn nu het vliegtuig niet meer op durven.’

Maar Vanden Bogaerde is formeel: vliegangst is nergens voor nodig. ‘Het is een irrationele angst. Er vliegen elke dag 15.000 vluchten in Europa en slechts uiterst zelden gaat er iets fout. Als kranten zouden schrijven over alle vluchten die wel op hun bestemming aankomen, zouden ze te weinig pagina’s hebben. Het vliegtuig is na de lift het veiligste transportmiddel dat bestaat.’

Dat blijkt ook uit de cijfers. In 2014 waren er 37.399.725 vluchten en twaalf daarvan hadden een ongeluk. Nog volgens die cijfers is vliegen zo veilig dat je 35.000 jaar lang elke dag het vliegtuig kan nemen voordat je in een crash zou sterven.

Bovendien wordt vliegen bij elke crash veiliger. ‘Zeker wanneer de zwarte doos gevonden wordt. Dan kan onderzocht worden wat er fout gelopen is en kunnen daar lessen uit getrokken worden.’

Wat doen tegen vliegangst?

Toch heeft nog een mens op de drie last van vliegangst. Wat kunnen zij er dan het best tegen doen? ‘Bij extreme vliegangst, waarbij mensen echt niet meer willen vliegen en dit een enorme invloed heeft op hun leven, is het best van een cursus te volgen. Ik denk dan aan managers die voor hun werk geregeld het vliegtuig zouden moeten opstappen. Als ze dat niet doen, dreigen ze bijvoorbeeld een promotie mis te lopen of kunnen ze hun job niet ten volle uitvoeren. Door hen te leren omgaan met vliegen en hen eraan bloot te stellen, helpen die cursussen hen de angst af.’ Brussels Airlines biedt bijvoorbeeld zo’n cursus aan.

Mensen die gewoon een beetje nerveus zijn om het vliegtuig op te stappen, hoeven die cursus niet te volgen, zegt Vanden Bogaerde. ‘Zij moeten vooral objectief en rationeel nadenken. Vraag jezelf af: in hoeverre ben ik echt in gevaar, is die turbulentie nu echt zo gevaarlijk, kijkt die stewardess nu bang of heeft ze gewoon ruzie gehad met haar vriend vanmorgen? Mensen met angst worden bang door dingen waarvan ze niet echt bang moeten zijn. Angst is wel een goede emotie die ons behoedt voor gevaar, maar rationeel is ze niet altijd.’