Van onze redacteur

Sinds 2008 zijn steeds meer Belgische werknemers langer dan één maand ziek. Dat blijkt uit een onderzoek van SD Worx bij 460.057 werknemers in meer dan 15.200 bedrijven. De stijging is zichtbaar in alle leeftijdscategorieën, maar er steekt één groep bovenuit: de 50-plussers. Binnen die categorie ligt het percentage ziekteverzuim steeds hoger.

Volgens professor Ans de Vos, van de Antwerp Management School, heeft dat veel te maken met de zogenaamde ‘citroenloopbaan’.

‘Als we naar de EU kijken, dan beginnen mensen in België later te werken doordat ze langer studeren. En dat is ook goed’, zegt De Vos. ‘Tegelijk stoppen ze ook vroeger. Daardoor moeten ze heel wat verzetten in de gemiddeld 27 jaar dat ze actief zijn. Er wordt dan enorm veel van hen verwacht.’

Als de vijftig in zicht komt, is de fut er steeds vaker uit. ‘Almaar meer mensen hebben naar het eind van hun loopbaan het gevoel dat ze compleet uitgeblust zijn, dat ze geen positieve energie meer kunnen vinden in hun job.’

Bovendien kwam daar nog eens een crisis bovenop, die de opwaartse knik sinds 2008 verklaart. ‘De economische crisis die toen toesloeg had ook een nadelig effect op mensen die hun baan niet verloren’, zegt de Vos. ‘Zij moesten taken overnemen van anderen, waardoor de werkdruk nog verder steeg.’

Volgens de professor beseft de Belg zelfs niet hoe hard hij eigenlijk werkt. Ze maakt de vergelijking met een kikker die in een pot met water wordt gezet, dat langzaam aan de kook wordt gebracht. ‘Zo voelen we niet dat het heter wordt, en plots koken we zonder het zelf te beseffen.’

De werknemer zou zijn job weer in eigen handen moet nemen, klinkt het. Hij moet zelf nadenken over hoe hij zich gelukkig voelt in een job, en durven te veranderen wanneer het tij keert. En ook bedrijven moeten durven te volgen in dat denkproces.

‘Als een 37-jarige wat gas wil terugnemen, dan zal dat op korte termijn wat productiviteitsverlies opleveren’, klinkt het. Maar op lange termijn zijn de effecten heilzaam, omdat de kans op een burn-out afneemt. ‘We moeten op een andere manier naar de loopbaan gaan kijken.’

De werkgeversorganisatie Voka erkent de cijfers van SD Worx. De organisatie ziet er zelfs een reden in om paal en perk te stellen aan allerlei vormen van tijdkrediet en brugpensioen. ‘Dit bewijst dat zulke maatregelen hun doel voorbij schieten’, stelt Eric Vermeylen van Voka.

Volgens Voka moet er komaf worden gemaakt met zulke ‘collectieve zekerheden’ en is een individuelere planning nodig. Daarbij moet de werknemer meer grip krijgen op zijn eigen carrière, en die zelf indelen zoals hij het best acht. Maar hij moet er wel zelf voor opdraaien.

‘Deeltijds werken, omdat je twee kinderen hebt waar je geen oppas voor vindt, daar kies je zelf voor’, zegt Vermeylen. ‘De belastingbetaler moet daar niet voor opdraaien. Je kan ook wat meer werken en overuren maken wanneer je nog geen kinderen hebt, en die dan aanwenden als het nodig is.’

Volgens Voka is die eigen aanpak de oplossing om meer dan veertig jaar te werken ‘met goesting.’ 

Voel jij je aangesproken na het lezen van dit artikel?

En, wil jij er iets aan doen maar je weet nog niet hoe of wat? Neem dan contact met mij op, via mijn personal & business coach programma geef ik jou de tools in handen om van een citroenloopbaan een flexibele loopbaan te maken.